آیا در پاییز هم باید ضد آفتاب بزنیم؟
اگر بخواهیم به این سوال یک جواب ساده و سرراست بدهیم، باید بگوییم بله. استفاده از کرم ضد آفتاب در پاییز و زمستان درست به اندازه فصول گرم سال مهم و ضروری است. ما تابش آفتاب سوزان مرداد ماه را خیلی بیشتر از آفتاب کمرمق آبان احساس میکنیم. این مسئله ممکن است باعث شود که نسبت به مضراتی که آفتاب در پاییز دارد کمتر توجه کنیم. اما لازم است بدانیم آفتاب زمستان هم میتواند به پوستمان آسیب بزند. شاید باورش سخت باشد اما در برخی موارد اشعههای UV در فصل زمستان شدیدتر هم میشوند. پس بهتر است پوست خود و ضد آفتاب مناسب آن را بشناسیم و در همه فصول از آن مراقبت کنیم.
اصلا چرا ضد آفتاب مهم است؟
اگر از آن دسته افراد هستید که به دنبال بهانهای برای فرار از استفاده از کرم ضد آفتاب در پاییز و حتی تابستان هستید، بد نیست با اشعه UV آشنا شوید. UV مخفف کلمه Ultraviolet یا فرابنفش است. همانطور که در جریان هستید، نوری که از خورشید به ما میرسد شامل مجموعهای از اشعهها با طول موجهای مختلف است. چشم ما میتواند تنها بخشی از نور خورشید را ببیند که در گستره طول موج مرئی قرار دارد. اشعه فرابنفش طول موجی کوتاهتر از نور مرئی دارد. به اعتباری انرژی اشعه فرابنفش بیشتر از نور مرئی است. اشعه فرابنفش آنقدری انرژی دارد که بتواند برخی از مولکولها یا اتمها را بشکند؛ به این اتفاق یونیزاسیون میگویند.
حتما تا به حال حدس زدید که اشعه فرابنش روی مولکولهای پوست ما هم تاثیر میگذارد. فرابنفش میتواند DNA یا ژنهای مولکولهای پوست را تخریب کند. در نتیجه پوست ما میسوزد، زودتر پیر میشود و در بدترین حالت دچار سرطان میشود. سه نوع اشعه UVA، UVB و UVC از خورشید به زمین میرسند. در حال حاضر لازم نیست خیلی نگران پرانرژیترینشان یعنی UVC باشیم. چراکه به لطف لایه ازن بیشتر این اشعه در بالای جو جذب میشود. اما دو مورد دیگر به سطح زمین میرسند. پس لازم است از پوستمان محافظت کنیم و بهترین محافظی که امروز داریم کرم ضد آفتاب است.
آیا میزان UV در پاییز کمتر است؟
حالا که به اهمیت استفاده از کرم ضد آفتاب پی بردیم، شاید بپرسید در پاییز و زمستان هم به کرم ضد آفتاب احتیاج داریم؟ میزان اشعه UV در پاییز و زمستان کمتر است. هر چند هر چه به خط استوا نزدیکتر شویم تاثیر فصل بر میزان اشعه UV کمتر میشود. با این وجود در فصول سرد سال هنوز میزان قابل توجهی اشعه UV در جو وجود دارد. پس استفاده از کرم ضد آفتاب در پاییز اهمیت خاص خودش را دارد.
عوامل دیگری هم هستند که در میزان اشعه فرابنفشی که به ما میرسند تاثیر دارند. برای مثال هر چه به خط استوا نزدیکتر شویم میزان فرابنفش هم بیشتر میشود. در ارتفاعات بالاتر هم اشعه UV بیشتر است. پس اگر اهل کوهنوردی هستید، حتما استفاده از کرم ضد آفتاب را جدی بگیرید. بهعلاوه بهطور میانگین میزان اشعه فرابنفش بین ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر بیشتر است.
یکی از مواردی که خیلی از ما را به اشتباه میاندازد ابری بودن هوا در پاییز است. میزان ابر ممکن است به طرق مختلفی بر اشعه فرابنفش تاثیر بگذارد. اما چیزی که ما باید بدانیم این است که UV از ابر عبور میکند. اگر از شنیدن این خبر تعجب کردید، پس منتظر خبر بعدی باشید. ممکن است میزان UV که به پوست شما میرسد در روزهای برفی تا دو برابر بیشتر از حالت عادی باشد. آب، برف، شن و حتی چمن مقدار زیادی از نور خورشید را منعکس میکنند و به پوست شما میرسانند. پس یادتان باشد حتی در روزهای بارانی و برفی کرم ضد آفتاب را جزو روتین مراقبت از پوست خود قرار دهید.
پس ویتامین D بدن خود را چطور تامین کنیم؟
تا اینجا حسابی از اشعه فرابنفش بدگویی کردیم. تاثیر این پرتوها آنقدر زیاد است که بسیاری از منابع استفاده از کرم ضد آفتاب در خانه را هم توصیه میکنند. اما آیا ممکن است اشعه فرابنفش برای بدنمان مفید باشد. باید اعتراف کرد که این اشعه کاملا هم بیفایده نیست. پوست ما بهطور طبیعی با قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش ویتامین D تولید میکند. میزان تولید ویتامین D در بدن ما به عوامل مختلفی مثل سن، رنگ پوست و شدت آفتاب در جاییکه زندگی میکنیم بستگی دارد. این ویتامین یکی از ضروریترین مواد برای سلامت ماست و طبق تحقیقات پزشکی بهنظر میرسد تا حدی از بروز بعضی سرطانها پیشگیری میکند.
راستش را بخواهید دوری کامل از نور خورشید خیلی هم برای سلامتی ما خوب نیست. مقدار اندکی نور خورشید برای تولید ویتامین D لازم است. البته بعضی پزشکان توصیه میکنند ویتامین D را بیشتر از مواد غذایی و مکملهای غذایی تامین کنیم تا خطر سرطان پوست هم برایمان وجود نداشته باشد.
لوازم آرایشی SPFدار کافی نیستند
امیدوارم تا به اینجا قانع شده باشید که استفاده از کرم ضد آفتاب در پاییز ضروریست. اما چه مقدار ضد آفتاب برای پوست ما کافیست؟ خیلی از لوازم آرایشیهای روزمره مقداری ضد آفتاب دارند. خیلی از مردم یک مرطوبکننده حاوی SPF را به کرم ضد آفتاب ترجیح میدهند. چون کرم ضد آفتاب ممکن است روی پوست زیادی ضخیم باشد، گچی به نظر برسد و باعث شود رنگ پوست به سفیدی بزند. اما واقعیت این است که میزان SPF کرمهای مرطوبکننده و یا بیبی کرمها اصلا کافی نیست. این به این معنی نیست که کرمها و لوازم آرایشی که ضد آفتاب دارند، خوب نیستند. بلکه به این معنی است که کرم ضد آفتاب زیر آرایش روزانه ضروریست و کرمها و لوازم آرایشی حاوی SPF میتوانند بهعنوان دومین محافظ پوست شما به کمک کرمهای ضد آفتاب بیایند.
محافظی مناسب پوستتان انتخاب کنید
اگر تصمیم دارید استفاده از کرم ضد آفتاب در پاییز را جدی بگیرید، پس باید بتوانید کرمی باکیفیت و مناسب پوستتان پیدا کنید. در بازار میتوانید انواع کرم ضد آفتاب را با ویژگیهای مختلف پیدا کنید. به نظر میرسد کرمی با SPF حداقل ۳۰ و حداکثر ۵۰ برای فصل پاییر مناسب باشد. هیچ کرم ضد آفتابی وجود ندارد که از پوست شما به صورت صد درصدی محافظت کند. کرمهای ضد آفتاب با SPF 30 حدود ۹۶.۷ درصد و ضد آفتابهایی با SPF 50 تا حدود ۹۸ درصد از پوست شما محافظت میکنند. SPF بالاتر تفاوت چشمگیری در میزان محافظت در مقابل پرتوهای فرابنفش ایجاد نمیکند.
البته برای انتخاب کرم ضد آفتاب SPF تنها فاکتور نیست. شما باید به نوع پوستتان هم توجه کنید. برای مثال اگر پوست چربی دارید، میتوانید از کرمهای ضد آفتابی که خاصیت آبرسانی دارند استفاده کنید. اگر پوست خشکی دارید ممکن است در فصلهای سرد، خشکی پوستتان تشدید شود. پس استفاده از مرطوبکنندهها را در کنار ضد آفتاب فراموش نکنید. اگر پوستتان حساس است و قبلا به کرمهایی حساسیت نشان داده بد نیست تا قبل از انتخاب ضد آفتاب با یک دکتر پوست مشورت کنید تا بهترین انتخاب را داشته باشید. بهعلاوه بچهها پوست بسیار حساسی دارند. گاهی سن کم بچهها باعث میشود نیاز آنها به ضد آفتاب نادیده گرفته شود. اما برای کودکانتان هم میتوانید از کرمهای ضد آفتابی که مخصوص سنشان است استفاده کنید تا از پوستشان محافظت کنید.
در نهایت همانطور که استفاده از کرم ضد آفتاب در پاییز ضروریست، راههای دیگر محافظت از پوست هم مهماند. مثلا اگر از خانه بیرون میروید، میتوانید سعی کنید در سایه راه بروید. کلاه بگذارید و عینک آفتابی را هم فراموش نکنید تا از چشمانتان هم محافظت کنید. در نتیجه میتوانید علاوه بر داشتن پوستی سالمتر و شادابتر خطر ابتلا به سرطان پوست را هم تا حد زیادی کم کنید.