چرا دندان‌های من اینقدر حساس هستند؟
آیا تا به حال شده که بعد از گاز زدن بستنی یا یک قاشق سوپ داغ احساس درد یا ناراحتی کنید؟ اگر پاسخ شما بله است، باید بگوییم که در تحمل این درد در دنیا تنها نیستید. در حالی که درد ناشی از غذاهای گرم یا سرد می‌تواند نشانه‌ای از پوسیدگی دندان یا فرسودگی مینای دندان باشد، اما این درد در افرادی که دندان‌های حساسی دارند نیز شایع است.
حساسیت دندان یا «حساسیت بیش از حد عاج دندان» دقیقاً همان چیزی است که باعث درد یا ناراحتی در دندان‌ها به عنوان پاسخی به محرک‌های خاص، مانند نوشیدن و خوردن خوراکی گرم یا سرد می‌شود.
این مشکل مزمن ممکن است موقت باشد و می‌تواند یک دندان، چند دندان یا همه دندان‌های یک فرد را درگیر کند. حساس بودن دندان‌ها ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، اما اکثر دردهای ناشی از دندان‌های حساس به راحتی با تغییر در سبک بهداشت دهان و دندان، درمان می‌شود.
علائم دندان‌های حساس
افرادی که دندان‌های حساسی دارند، معمولا در پاسخ به برخی محرک‌های سرد و گرم واکنشی همراه با درد را تجربه می‌کنند. ممکن است این درد را در ریشه دندان‌های آسیب دیده احساس کنید. اما رایج‌ترین محرک‌ها عبارت‌اند از:
- غذاها و نوشیدنی‌های داغ
- سرد
- غذاها و نوشیدنی‌های سرد
- هوای سرد
- غذاها و نوشیدنی‌های شیرین
- غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی
- آب سرد، به ویژه در طول تمیز کردن روتین دندان‌ها
- مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
- دهان‌شویه‌های الکلی
علائم ناشی از قرار گرفتن در برابر این محرک‌ها ممکن است خیلی سریع از بین برود و یا برای طولانی مدت همراه با فرد باشد. همچنین میزان درد ناشی از این محرک‌ها در دندان‌های حساس ممکن است خفیف یا ضعیف باشد.
علت حساسیت دندان‌ها چیست؟
برخی از افراد به دلیل داشتن مینای ضعیف‌تر به طور طبیعی دندان‌های حساس‌تری نسبت به دیگران دارند. مینا لایه بیرونی دندان است که از آن محافظت می‌کند. در بسیاری از موارد، مینای دندان ممکن است از طریق موارد زیر از بین برود و ضعیف شود:
- مسواک زدن خیلی سخت
- استفاده از مسواک خیلی خشن
- دندان قروچه مرتب در شب
- خوردن یا نوشیدن غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی
گاهی اوقات، شرایط دیگر می‌تواند منجر به حساسیت دندان شود. به عنوان مثال، رفلاکس معده به مری (GERD)، می‌تواند باعث بالا آمدن اسید از معده و مری شود و ممکن است به مرور زمان دندان‌ها را فرسوده کند. شرایطی که باعث استفراغ مکرر می‌شود – از جمله گاستروپارزی و پرخوری عصبی – نیز می‌تواند باعث از بین رفتن اسید مینا شود.
تحلیل لثه می‌تواند بخش‌هایی از دندان‌هایی را که در معرض دید هستند را ضعیف کند و همچنین باعث ایجاد حساسیت شود.
پوسیدگی دندان، دندان‌های شکسته، دندان‌های بریده شده و پرکردگی‌ها یا روکش‌های فرسوده می‌توانند عاج دندان را آسیب‌پذیر کنند و باعث ایجاد حساسیت شوند. در این صورت، احتمالاً به جای اکثر دندان‌ها، فقط در یک دندان یا ناحیه خاص در دهان حساسیت را احساس خواهید کرد.
ممکن است پس از انجام کارهای دندانپزشکی مانند پرکردن، روکش یا بلیچینگ دندان، دندان‌های شما به طور موقت حساس شوند. در این مورد، حساسیت به یک دندان یا دندان‌های اطراف دندانی که کار دندانپزشکی را انجام داده‌اید، نیز محدود می‌شود. این درد معمولا پس از چند روز فروکش می‌کند.
نحوه تشخیص دندان حساس
اگر برای اولین بار است که حساسیت دندان را تجربه می‌کنید، به دندانپزشک خود مراجعه کنید. آنها می‌توانند سلامت دندان‌های شما را بررسی کنند و مشکلات احتمالی مانند پوسیدگی، خرابی دندان و تحلیل لثه را که می‌توانند باعث ایجاد حساسیت شوند، بررسی کنند.
دندانپزشک شما می‌تواند این کار را در طول جرم‌گیری معمول دندان انجام دهد. آنها دندان‌های شما را تمیز می‌کنند و در عین حال نیز سلامت دندان شما را بررسی می‌کنند. آنها با استفاده از ابزارهای دندانپزشکی می‌توانند حساسیت دندان‌های شما را آزمایش کنند و همچنین ممکن است برای تمایز قائل شدن میان حساس بودن و پوسیدگی دندان، عکس‌برداری با اشعه ایکس روی دندان‌های شما درخواست کنند.
حساسیت دندان چگونه درمان می‌شود؟
اگر حساسیت دندان شما خفیف است، می‌توانید از برخی داروهای بدون نسخه برای رفع این حساسیت و درد ناشی از آن استفاده کنید.
خمیر دندانی را انتخاب کنید که مخصوص دندان‌های حساس ساخته شده است. این خمیردندان‌ها هیچ ماده تحریک کننده‌ای ندارند و ممکن است دارای مواد حساسیت‌زدایی باشند که به جلوگیری از ناراحتی ناشی از فشار به عصب دندان کمک می‌کنند.
خمیر دندان میسویک از تکنولوژی Bio Repair بهره می‌برد که دندان‌های حساس و آسیب دیده را ترمیم می‌کند و به حالت اولیه خود باز می‌گرداند. یکی از محصولات برجسته این برند خمیردندان‌های زیرو سنسیتیو است که برای حساس‌ترین و آسیب دیده‌ترین دندان‌ها مناسب است و معمولا دندانپزشکان به افرادی که دندان‌های حساس و بیماری دارند یا با کمبود کلسیم و فسفر مواجه هستند، استفاده از این محصول را پیشنهاد می‌کنند.
هنگامی که صحبت از دهان‌شویه می‌شود، دهان‌شویه بدون الکل را انتخاب کنید، زیرا این مدل دهان‌شویه دندان‌های حساس را کمتر تحریک می‌کند. استفاده از مسواک‌های نرم و مسواک زدن آرام نیز می‌تواند کمک کننده باشد.
معمولا یک تا دو هفته زمان لازم است که بتوانید با استفاده از روش‌های مختلف، حساسیت دندان را درمان کنید. اگر درمان‌های خانگی جواب نداد، می‌توانید با دندانپزشک خود در مورد خمیر دندان و دهان‌شویه‌های خاص صحبت کنید. آنها همچنین ممکن است از ژل فلوراید در مطب استفاده کنند. اینها می‌توانند به تقویت مینای دندان و محافظت از دندان شما کمک کنند.
درمان مشکلات پزشکی که باعث حساسیت دندان می‌شوند
اگر شرایط زمینه‌ای باعث حساسیت دندان شما شده است، قبل از اینکه مینای دندان از بین برود و به دندان آسیب برساند، باید آن را درمان کنید.
با مسواک زدن ملایم‌تر و رعایت بهداشت دهان و دندان می‌توان تحلیل لثه‌ها را درمان کرد. در بسیاری از مواقع، حساسیت و درد شدید از آن به دلیل تحلیل رفتن شدید لثه است و دندانپزشک شما ممکن است استفاده از جراحی لثه را برای درمان این مشکل توصیه کند. این روش شامل برداشتن بافت از لثه و قرار دادن آن روی ریشه برای محافظت از دندان می‌شود.
علاوه بر این باید عادت کنید که در طول روز دندان‌های خود را روی هم فشار ندهید. کاهش استرس و کافئین قبل از خواب نیز می‌تواند به جلوگیری از دندان قروچه در شب کمک کند. اگر این کار جواب نداد، می‌توانید از محافظ دندان در شب استفاده کنید تا از آسیب دندان قروچه جلوگیری کنید.
حساسیت دندان چه مشکلاتی را شامل می‌شود؟
اگر حساسیت دندان شما غذا خوردن را دشوار می‌کند، با دندانپزشک خود در مورد یافتن راه‌حل صحبت کنید. بسیاری از خمیردندان‌ها و دهان‌شویه‌های طراحی شده برای دندان‌های حساس، راهکاری عالی برای رفع این مشکل هستند.
اگر اینها موثر نیستند، با دندانپزشک خود در مورد خمیر دندان و دهان‌شویه خاص مشورت کنید. همچنین در صورت مشاهده علائم پوسیدگی یا آسیب احتمالی ریشه، باید با دندانپزشک خود ملاقاتی داشته باشید تا بتوانید به سرعت روند درمان را آغاز کنید و از عوارض احتمالی آن جلوگیری کنید. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد خود به خودی دندان که بدون علت آشکار رخ می‌دهد.
- حساسیت دندان در یک دندان رخ می‌دهد.
- درد در دندان‌ها شدیدتر می‌شود.
- لکه بر روی سطح دندان نمایان می‌شود.
- هنگام جویدن دهان گاز گرفته می‌شود و دندان‌ها نیز با درد همراه هستند.
بیشتر بخوانید: روش صحیح مسواک زدن به چه شکل است؟