تأثیر مسواک بر پیشگیری از بیماری‌های لثه
اکثریت قریب به اتفاق ما در کودکی و نوجوانی یاد می‌گیریم که چگونه از دندان‌ها و لثه‌های خود مراقبت کنیم. پدر و مادرها اغلب به ما نحوه صحیح مسواک زدن را یاد می‌دهند و این آموزش در مدرسه نیز تکمیل می‌شود.
اما با اینکه مسواک زدن بسیار بهتر از نزدن آن است، اما باز هم برای پیشگیری از برخی بیماری‌های دهان و دندان کافی نیست. نحوه مسواک زدن و نخ دندان کشیدن و نوع مسواکی که استفاده می‌کنیم، همه به سلامت دهان کمک می‌کنند. اگر تمام این کارها را اشتباه انجام دهید، تمام آنها در طولانی مدت می‌توانند منجر به مشکلات و آسیب به سلامت دهان مانند بیماری لثه و مراجعه مکرر به دندانپزشک شوند.
چرا مراقبت از لثه مهم است؟
همه می‌دانند که مراقبت از دندان‌ها، امری ضروری است. مسواک زدن روزانه با خمیر دندان حاوی فلوراید به تقویت مینای دندان کمک می‌کند و از اسیدی شدن روی دندان‌ها که باعث حفره و ساییدگی می‌شود، جلوگیری می‌کند. اما مراقبت از لثه‌ها نیز به همان اندازه مراقبت از دندان‌ها مهم است.
اگر پس از مسواک زدن لثه‌های شما خونریزی کند، این ممکن است نشانه‌ی ابتلا به التهاب لثه باشد. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌های موجود در دهان، به لایه‌ی سطحی و سلول‌های سازنده لثه‌ها آسیب می‌رسانند. با گذشت زمان، میکروب‌ها به پوشش لثه اطراف دندان نفوذ و آن را ضعیف و مستعد ابتلا به عفونت می‌کنند.
بیماری پریودنتال (بیماری لثه) زمانی رخ می‌دهد که کلونی‌های باکتریایی در زیر خط لثه ایجاد می‌شوند. این وضعیت منجر به تورم شدید، بدتر شدن ریشه دندان‌ها و تحلیل رفتن استخوان فک می‌شود. به همین دلیل است که بیشتر متخصصان روی مراقبت از دندان‌ها و لثه‌ها اصرار دارند.
علائم بیماری لثه
تشخیص بیماری لثه نسبتا آسان است، البته نه همیشه. در اینجا، برخی از علائمی که نشان می‌دهند بیماری لثه دارید و باید برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید را لیست کرده‌ایم:
- بوی بد دهان
- خونریزی لثه بعد از هر بار مسواک زدن یا غذا خوردن
- التهاب روی لثه‌ها که باعث می‌شود لثه روی دندان‌ها قرار بگیرد
- درد یا تورم اطراف دندان
- قرمز و ملتهب شدن لثه
- خارج شدن چرک از بین دندان‌ها
- تغییر مکان دندان‌ها
- ایجاد شکاف بین دندان‌ها
- صورتی شدن موهای مسواک برای از هر بار مسواک زدن
- احساس درد در دهان هنگام غذا خوردن یا جویدن
ممکن است گاهی اوقات وقتی خمیر دندان خود را بیرون می‌ریزید، بوی بد دهان را حس یا مقدار کمی خون مشاهده کنید؛ اما اگر این علائم را ادامه‌دار مشاهده کردید، بدانید که لثه‌ها آسیب دیده‌اند. در صورت مشاهده مداوم این علائم، حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.
نحوه درست مسواک زدن برای جلوگیری از بیماری لثه
برای جلوگیری از بیماری لثه باید حداقل دو بار در روز و به مدت دو دقیقه مسواک بزنید. مسواک زدن فواید بسیاری برای دندان‌ها و لثه شما دارد. اول اینکه فواید فلوراید موجود در خمیردندان به سفت شدن مینای دندان کمک می‌کند و آن را در طول روز و در برابر اسیدی شدن حالت دندان مقاوم‌تر می‌کند. خمیر دندان همچنین حاوی مواد پاک‌کننده است که باکتری‌ها، پلاک‌ها و تارتارهای موجود روی دندان را از بین می‌برند.
هنگام مسواک زدن، باید دندان‌ها، لثه‌ها و زبان را هدف قرار دهید. هر سه می‌توانند حاوی باکتری‌های خطرناک باشند. اگر سابقه بیماری دهان و دندان دارید، لازم است دفعات مسواک زدن خود را به سه بار در روز یا یک بار بعد از هر وعده غذایی افزایش دهید.
نحوه درست نخ دندان کشیدن برای جلوگیری از بیماری لثه
انجمن دندانپزشکی آمریکا استفاده از نخ دندان، یک بار در روز را توصیه می‌کند. نخ دندان کشیدن برای سلامت دهان و دندان بسیار مهم است، زیرا هر گونه بقایای غذا یا باکتری‌های موجود در بین دندان‌ها را که با مسواک زدن منظم نمی‌تواند به آنها دسترسی پیدا کنید، از بین می‌برد. اگر نخ دندان نکشید، احتمال به وجود آمدن حفره در فضای بین دندان‌ها را افزایش می‌دهید. حفره‌ی بین دندان‌ها به باکتری‌ها این امکان را می‌دهد تا فضایی برای پنهان شدن بین دندان‌ها داشته باشند و خب، این می‌تواند منجر به بیماری لثه شود.
نوع مسواک مورد استفاده برای جلوگیری از بیماری لثه
برای پیشگیری از بیماری‌های لثه، مسواک‌هایی با موی نرم را برای اکثر افراد توصیه می‌کنیم. دلیل انتخاب مسواک مناسب امر این است که، مسواک‌های نرم هم عملکرد بهتری برای پاک کردن دندان‌ها و لثه‌ها دارند و هم از مینای دندان بهتر محافظت می‌کنند. برخی مسواک‌ها با موهای بسیار سفت و خشن، می‌توانند به مرور زمان مینای دندان را از بین ببرند و منجر به تحلیل لثه‌ها و نمایان شدن عاج (لایه زرد بافت زیر مینای سفید دندان) شوند.
همچنین توصیه ما به شما این است که بسیار آرام مسواک بزنید و خیلی خشونت به خرج ندهید. اگر خیلی سخت مسواک بزنید، دندان‌ها ساییده می‌شوند و با این کار، به دندان‌ها و لثه‌هایتان آسیب می‌رسانید.
محصولات مختلف برند میسویک، گزینه‌هایی عالی و مناسب برای بهداشت دهان و دندان هستند که می‌توانند به داشتن دندان‌های سالم و درخشان کمک کنند. در میان محصولات، انواع مدل‌های مسواک مانند مسواک بزرگسالان مدیوم کلینیکال، مسواک بزرگسال نرم کلینیکال و مسواک نرم کودک دیده می‌شود که می‌توانید آنها را برای مراقبت از دندان‌ها و لثه خود خریداری کنید. مسواک‌های میسویک از ایجاد لکه و پلاک جلوگیری می‌کنند و دارای خاصیت محافظت از لثه‌ها هستند.
غذاهایی که باید از خوردن آنها اجتناب کرد
غذاهایی که باید از خوردن آنها اجتناب کنید به دو دسته تقسیم می‌شوند: آنهایی که به طور فعال باعث پوسیدگی و آنهایی که باعث تغییر رنگ در دندان‌ها می‌شوند.
تمام افراد باید به دنبال پرهیز از غذاهای دسته اول باشند و کسانی که نگران ظاهر دندان‌های خود هستند نیز، باید در مرحله دوم سعی کنند از مصرف غذاهای دسته دوم اجتناب کنند یا مصرف آن را به حداقل برسانند. برخی از غذاها در هر دو دسته قرار می‌گیرند.
شکر تصفیه شده
شکر تصفیه شده عامل اصلی پوسیدگی دندان است. مصرف شکر تصفیه شده باعث تولید بیش از حد باکتری‌های اسیدزا می‌شود که مینای دندان را ضعیف می‌کند و باعث ایجاد حفره می‌شود. انواع آبنبات، شیرین‌کننده‌ها، نوشابه‌ها، محصولات فرآوری‌شده و اکثر غذاهای کنسروی حاوی مقداری شکر تصفیه شده هستند.
غذاهای چسبناک
ما همچنین توصیه می‌کنیم، افرادی که بیماری لثه دارند از مصرف غذاهای به اصطلاح «چسبناک» که برای مدت طولانی‌تری در دهان باقی می‌مانند و منجر به پوسیدگی می‌شوند، اجتناب کنند. بیشتر غذاهای تصفیه شده مانند نان سفید، کلوچه، پنکیک، چیپس و محصولات فرآوری‌شده در این دسته قرار می‌گیرند. از آنجایی که فیبر بسیار کمی در این غذاها وجود دارد، بنابراین مکانیسم بزاق سخت‌تر می‌تواند باقی‌مانده این غذاها را از دهان خارج کند و این زمان مناسبی برای رشد باکتری و آسیب به لثه‌ها فرام می‌کند.
قهوه و چای
اگر می‌خواهید دندان‌های خود را سفید و مرواریدی نگه دارید، باید از مصرف خوراکی‌های دارای میزان کافئین بالا نیز اجتناب کنید. نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه حاوی ترکیباتی هستند که به مرور زمان مینای دندان را لک می‌کنند. در نهایت با مصرف این خوراکی‌ها به صورت مداوم، بخش‌هایی از دندان‌های شما ممکن است قهوه‌ای به نظر برسند.
غذاهایی که دندان‌ها را لک می‌کنند
سایر غذاها و نوشیدنی‌هایی که می‌توانند دندان‌های شما را لک کنند عبارت‌اند از انواع میوه‌های بری، نوشابه‌ها (از جمله نوشابه‌های رژیمی)، سس گوجه فرنگی، سرکه بالزامیک، سس سویا و کاری.
لطفا توجه داشته باشید که بسیاری از این غذاها برای شما مفید هستند، به ویژه انواع میوه‌های بری و گوجه فرنگی و اغلب، آنها فقط لکه‌های سطحی روی دندان ایجاد می‌کنند که با مراجعه به کلینیک‌های دندانپزشکی می‌توانید این لکه‌ها را از بین ببرید.
چرا مهم است که به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید؟
مراجعه منظم به دندانپزشک بسیار مهم است و دلایل آن را در ادامه خواهیم گفت. ابتدا می‌توانید در مورد روش صحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، از دندانپزشک خود مشاوره دریافت کنید. مسلما این افراد حرفه‌ای تکنیک‌هایی را به شما یاد می‌دهند که به جلوگیری از بیماری لثه و پوسیدگی در آینده کمک می‌کنند.
دوم، شما می‌توانید مشکلات احتمالی در دهان و دندان خود را در شروع راه و قبل از اینکه شدیدتر شوند، از جمله بیماری پریودنتال (بیماری لثه) برطرف کنید. در نهایت، متخصصان می‌توانند هر پلاک یا جرمی را که ممکن است در آینده باعث بیماری شود را از روی دندان‌ها و لثه‌های شما پاک کنند.J