انواع مشکلات مو و روش های درمان
مو یکی از عناصر مهم در زیبایی ما به‌شمار می‌رود و سلامت آن نقش قابل‌توجهی در ظاهر و احساس رضایت از خود دارد. با این حال، بسیاری از افراد در دوره‌هایی از زندگی با انواع مختلفی از مشکلات مو مواجه می‌شوند؛ از ریزش و نازک شدن گرفته تا شوره، موخوره و سفیدشدن آن. این مشکلات مو می‌توانند ناشی از عوامل متعددی از جمله ژنتیک، تغذیه نامناسب، استرس، استفاده نادرست از محصولات مراقبتی یا شرایط محیطی باشند. شناخت کامل مشکلات مو و یافتن علت اصلی هر کدام، گام نخست در انتخاب روش درمانی مفید است.
امروزه، با پیشرفت‌های علمی در حوزه پوست و مو، راهکارهای متنوعی از درمان‌های خانگی و دارویی گرفته تا روش‌های تخصصی و پزشکی برای مقابله با مشکلات مو در دسترس هستند. از این رو در این مقاله، به بررسی رایج‌ترین مشکلات مو و علل به‌وجودآمدن آن‌ها می‌پردازیم و روش‌های مختلف برای درمان هر یک را معرفی خواهیم کرد.
انواع مشکلات مو و روش‌های پیشگیری و درمان آن
مانند هر مشکل دیگری، برای درمان مشکلات مو لازم است تا در ابتدا علت بروز این مشکلات را بدانیم و آن را کامل بشناسیم؛ لذا در ادامه انواع مشکلات رایج مو را می‌بریم و برای هرکدام روش‌هایی جهت درمان یا پیشگیری ارائه خواهیم داد.
شوره سر (Dandruff)
شوره سر یکی از شایع‌ترین مشکلات پوست و مو است که با پوسته ریزی سفید یا زرد رنگ بر روی پوست سر و گاهی خارش همراه است. این وضعیت معمولاً به دلیل خشکی پوست، چربی بیش از حد، حساسیت به محصولات مراقبتی یا رشد بیش از حد قارچی به نام Malassezia ایجاد شود. عواملی مانند استرس، تغذیه نامناسب، شست‌وشوی ناکافی مو یا استفاده زیاد از مواد شیمیایی نیز در بروز آن نقش دارند.
روش‌های پیشگیری و درمان:
- شست‌وشوی منظم مو با شامپوهای مخصوص ضدشوره مانند شامپو مردانه ضد شوره و تقویت کننده مناسب انواع مو هیر واتر
- پرهیز از استفاده زیاد از اسپری و ژل مو (به طور کلی پرهیز از هرگونه مواد شیمیایی و مصنوعی)
- ماساژ پوست سر با روغن‌های گیاهی مانند روغن نارگیل یا روغن درخت چای
- مصرف غذاهای سرشار از ویتامین B، روی و امگا ۳
- مدیریت استرس و خواب کافی
ریزش مو (Hair Loss)
ریزش مو ممکن است به شکل تدریجی یا ناگهانی اتفاق بیفتد و دلایل متعددی از جمله عوامل ژنتیکی، تغییرات هورمونی، کمبود ویتامین‌هایی مانند آهن، بیوتین و ویتامین D، استرس، بیماری‌های خودایمنی و استفاده بیش از حد از ابزارهای حرارتی و شیمیایی داشته باشد. در زنان، ریزش مو ممکن است پس از زایمان یا در دوران یائسگی تشدید شود (دورانی که با تغییرات هورمونی همراه است).
روش‌های پیشگیری و درمان:
- مصرف مواد مغذی شامل آهن، ویتامین D، بیوتین و روی
- استفاده از شامپوهای تقویت‌کننده و ضد ریزش مانند شامپو بدون سولفات هیر واتر ضد ریزش
- پرهیز از کشیدن مو (مثل بستن سفت موها یا بافت‌های فشرده)
- درمان دارویی با محلول ماینوکسیدیل یا داروهای تجویزی توسط پزشک (به‌هیچ‌وجه بدون تجویز پزشک توصیه نمی‌شود)
- کاهش استرس با تکنیک‌هایی مانند مدیتیشن یا ورزش
- بررسی وضعیت هورمونی و درمان مشکلات تیروئید یا تخمدان پلی‌کیستیک
موخوره (Split Ends)
از دیگر انواع مشکلات مو موخوره است، موخوره زمانی رخ می‌دهد که نوک موها دچار شکاف و دوشاخه یا چند شاخه شدن می‌شود. این مشکل اغلب ناشی از خشکی بیش از حد، استفاده مداوم از سشوار و اتوی مو، شست‌وشوی بیش از حد، استفاده از شامپوهای نامناسب و کمبود رطوبت در ساقه مو است. موخوره می‌تواند باعث شکنندگی و کاهش زیبایی ظاهری مو شود.
روش‌های پیشگیری و درمان:
- کوتاه‌کردن مرتب نوک موها (حدوداً هر دو ماه)
- استفاده از ماسک موهای آبرسان و روغن‌های طبیعی مثل آرگان، نارگیل و کرچک
- اجتناب از استفاده مکرر از وسایل حرارتی بدون محافظ حرارتی
- شست‌وشوی مو با آب سرد یا ولرم و استفاده از نرم‌کننده مناسب (تاحدامکان از شست‌وشوی سر با آب داغ دوری کنید)
- خشک کردن مو به‌صورت طبیعی یا با حوله نرم بدون کشیدن شدید
آسیب ناشی از حرارت (Heat Damage)
استفاده مکرر از وسایلی مانند سشوار، اتوی مو و فرکننده‌ها باعث شکسته‌شدن ساختار کراتینی مو و ایجاد خشکی، زبری، شکنندگی و کاهش درخشش طبیعی مو می‌شود. حرارت زیاد رطوبت طبیعی مو را از بین می‌برد و در طول زمان موجب نازک شدن و آسیب‌پذیری بیشتر آن‌ها می‌شود.
روش‌های پیشگیری و درمان:
- استفاده از اسپری‌های محافظ حرارتی پیش از حرارت دادن مو
- محدود کردن استفاده از ابزارهای حرارتی به حداکثر ۲ بار در هفته
- استفاده از شامپوهای مخصوص موهای آسیب‌دیده مانند شامپو بدون سولفات هیر واتر مخصوص موهای آسیب دیده
- خشک کردن مو با هوا و شانه‌زدن آرام با برس چوبی
- مصرف پروتئین در رژیم غذایی برای بازسازی ساختار مو
آسیب ناشی از دکلره (Bleach Damage)
دکلره کردن مو برای روشن‌کردن رنگ، باعث ازبین‌رفتن رنگ‌دانه‌های طبیعی و کاهش شدید رطوبت و پروتئین مو می‌شود. این فرایند تهاجمی ممکن است باعث خشکی شدید، کشسان شدن مو، شکنندگی، گره خوردن و حتی قطع شدن مو شود.
روش‌های پیشگیری و درمان:
- انجام دکلره توسط آرایشگر حرفه‌ای با استفاده از محصولات باکیفیت
- محدود کردن دفعات دکلره و استفاده از رنگ‌های ملایم‌تر در فواصل بین آن
- استفاده از شامپوهای مخصوص مانند شامپو بدون سولفات هیر واتر مخصوص موهای رنگ شده
- عدم استفاده هم‌زمان از دکلره و ابزارهای حرارتی
- پرهیز از شست‌وشوی زیاد پس از دکلره و خشک کردن ملایم مو
چربی بیش از حد مو و پوست سر
موهای چرب اصولاً بعد از یک روز یا حتی چند ساعت از شست‌وشو دوباره چرب و سنگین می‌شوند. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که غدد چربی (سباسه) پوست سر، چربی طبیعی (سبوم) را بیش از حد ترشح می‌کنند. دلایل این مشکل می‌تواند شامل عوامل ژنتیکی، اختلالات هورمونی، استفاده از شامپوهای نامناسب، شست‌وشوی بیش از حد یا ناکافی مو، رژیم غذایی پرچرب و استرس باشد. برای کنترل چربی سر پیشنهاد می شود از شامپو بدون سولفات هیر واتر مناسب موهای چرب استفاده بفرمایید.
روش‌های پیشگیری و درمان:
- استفاده از شامپوهای مخصوص موهای چرب (حاوی خاک رس، چای سبز و..)
- شست‌وشوی موها حداکثر ۳ تا ۴ بار در هفته و با آب ولرم
- اجتناب از ماساژ شدید یا چنگ‌زدن پوست سر هنگام شست‌وشو
- کاهش مصرف غذاهای چرب، شیرین و فراوری‌شده
- پرهیز از استفاده زیاد از نرم‌کننده روی ریشه مو (در صورت لزوم فقط نوک موها)
سخن پایانی
در دنیای پرمشغله امروز، شاید عادی باشد که مو و سلامت آن را از یاد ببریم. اما هدف ما از این مقاله همین بود که تلنگری باشیم برای یادآوری اهمیت موها و سلامت آن‌ها. همان‌طور که در این مطلب مطالعه کردید مشکلات مو بسیار گسترده و متأسفانه رایج شده‌اند، از شوره و چربی گرفته تا ریزش، موخوره و آسیب‌های ناشی از حرارت.
اما خبر خوب این است که شناخت دقیق این مشکلات و دلایل پدیدآمدن آن‌ها، گامی مؤثر در مسیر پیشگیری و درمان آن‌هاست. با انتخاب محصولات مناسب، تغذیه متعادل، کاهش استرس و رعایت اصول صحیح مراقبت از مو، می‌توان تا حد زیادی از بروز مشکلات مو جلوگیری کرد یا روند بهبودی آن‌ها را تسریع بخشید.