تاثیر پیری در پوست صورت چگونه است؟
پوست ما با افزایش سن تحت تأثیر عواملی مانند آفتاب، آب‌وهوای سخت و برخی عادات بد قرار می‌گیرد. اما ما می‌توانیم اقداماتی را انجام دهیم تا به پوست خود کمک کنیم تا صاف و شاداب بماند.
پیری پوست به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آنها می‌توان به نوع سبک زندگی، رژیم غذایی، وراثت و سایر عاداتی که باعث پیری پوست می‌شوند، اشاره کرد. برای مثال، سیگار می‌تواند رادیکال‌های آزاد تولید کند. رادیکال‌های آزاد به سلول‌ها آسیب می‌رسانند و به‌طور خاص باعث بروز چین و چروک‌های زودرس روی پوست می‌شوند.
دلایل دیگری نیز برای پیری زودرس پوست وجود دارد. برخی عوامل اولیه در ایجاد چین و چروک و لکه روی پوست عبارت‌اند از: پیری طبیعی، قرار گرفتن در معرض نور خورشید و آلودگی هوا و از دست دادن بافت چربی بین پوست و ماهیچه. عوامل دیگری که در پیری پوست نقش دارند عبارت‌اند از استرس، جاذبه زمین، حرکات روزانه صورت، چاقی و حتی وضعیت خواب.
چه نوع تغییراتی با افزایش سن روی پوست ایجاد می‌شود؟
با افزایش سن، تغییراتی طبیعی در پوست رخ می‌دهد که شامل موارد زیر می‌شوند:
- پوست زبرتر می‌شود.
- ضایعاتی مانند تومورهای خوش خیم در پوست ایجاد می‌شود.
- پوست شل می‌شود. از بین رفتن الاستین یا خاصیت ارتجاعی در پوست با افزایش سن باعث آویزان و شل شدن پوست می‌شود.
- پوست شفاف‌تر می‌شود. این امر به دلیل نازک شدن اپیدرم (لایه سطحی پوست) است.
- پوست شکننده‌تر می‌شود. این به دلیل صاف شدن ناحیه‌ای است که اِپیدرم یا روپوست و درم یا دِرمیس (لایه پوست زیر اپیدرم) به هم می‌رسند.
- پوست راحت‌تر کبود می‌شود. این به دلیل نازک شدن دیواره رگ‌های خونی است.
برخی تغییرات در لایه‌ی زیرین پوست نیز با افزایش سن نمایان می‌شوند. این تغییرات عبارت‌اند از:
- از دست دادن چربی زیر پوست در گونه‌ها، شقیقه‌ها، چانه، بینی و ناحیه اطراف چشم که ممکن است باعث لاغرتر، شل شدن پوست، فرورفتگی چشم و در نهایت ظاهر «اسکلتی» شود.
- تحلیل استخوان‌ها، بیشتر در اطراف دهان و چانه، ممکن است پس از ۶۰ سالگی آشکار شود و باعث چروک شدن پوست اطراف دهان شود.
- از دست دادن غضروف بینی باعث افتادگی نوک بینی و برجسته شدن ساختارهای استخوانی در بینی می‌شود.
آفتاب چگونه بر پوست تأثیر می‌گذارد؟
قرار گرفتن در معرض نور خورشید بزرگترین عامل پیری پوست است. با گذشت زمان، اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید به فیبرهای خاصی در پوست به نام الاستین آسیب می‌رساند. تجزیه الیاف الاستین باعث افتادگی پوست، کشیدگی و از دست دادن توانایی پوست در برگشت پس از کشش می‌شود. پوست نیز راحت‌تر کبود و پاره می‌شود و مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا بهبود یابد. بنابراین، در حالی که آسیب‌های ناشی از نور خورشید ممکن است در جوانی نشان داده نشود، اما بعداً در سنین بالاتر خود را نشان خواهند داد.
هیچ چیز نمی‌تواند آسیب‌های ناشی از نور خورشید را به طور کامل خنثی کند، اگرچه پوست گاهی اوقات می‌تواند این آسیب‌ها را ترمیم کند. لیزر همچنین می‌تواند به معکوس کردن برخی از آسیب‌های ناشی از نور خورشید کمک کند. برای محافظت از خود در برابر نور خورشید و ابتلا به سرطان پوست هرگز دیر نیست. شما می‌توانید تغییرات مرتبط با افزایش سن را با دور ماندن از نور خورشید و عادت به استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بیشتر به تعویق بیندازید. انواع کرم ضد آفتاب، از برخورد نور مرئی (که منجر به بروز مشکل در رنگ‌دانه پوست می‌شود) و نور آبی (که باعث پیری پوست می‌شود، مشابه نور UVA) به پوست جلوگیری می‌کنند. همچنین بهتر است از لباس‌های مناسب در زیر نور خورشید برای جلوگیری از آسیب به پوست در معرض آفتاب استفاده کنید، مانند پیراهن آستین بلند، شلوار، کلاه لبه پهن و عینک آفتابی.
برخی دیگر از تغییرات پوستی همراه با افزایش سن
نیروی جاذبه، حرکات صورت در طول روز و وضعیت خواب عوامل ثانویه‌ای هستند که در ایجاد تغییرات در پوست نقش دارند. وقتی پوست خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد، جاذبه باعث افتادگی ابروها و پلک‌ها، شل شدن پوست زیر گونه‌ها و فک‌ها و بلندتر شدن لاله‌های گوش می‌شود.
خطوط و چین و چروک‌ها، پس از اینکه پوست شروع به از دست دادن خاصیت ارتجاعی خود می‌کند (معمولاً زمانی که افراد به ۳۰ و ۴۰ سالگی می‌رسند)، بیشتر نمایان می‌شوند. چین و چروک‌ها ممکن است به صورت افقی روی پیشانی، عمودی روی پوست بالای بینی یا به صورت خطوط منحنی کوچک در شقیقه‌ها، بالای گونه‌ها و اطراف دهان ظاهر شوند.
برخی خطوط و چین و چروک‌ها ناشی از نحوه قرارگیری سر روی بالش هستند و ممکن است پس از از دست دادن خاصیت ارتجاعی پوست، بیشتر نمایان شوند. این چین و چروک‌ها معمولاً در کنار پیشانی قرار دارند و از بالای ابروها شروع می‌شوند تا خط رویش مو نزدیک شقیقه‌ها و همچنین در وسط گونه‌ها نیز دیده می‌شوند. در صورتی که عادت به خوابیدن به صورت طاق باز داشته باشید، این عادت می‌تواند میزان چین و چروک را کمتر یا از بدتر شدن آنها جلوگیری کند.
افراد سیگاری نسبت به افراد غیرسیگاری با سن، رنگ پوست و سابقه قرار گرفتن در معرض نور خورشید یکسان، چین و چروک بیشتری دارند.
علاوه بر این، خشکی پوست و خارش پوست در سنین بالاتر شایع است. حدود ۸۵ درصد از افراد مسن دچار «خارش پوست در فصل زمستان» می‌شوند، زیرا هوای بیش از حد گرم در خانه خشک است و می‌تواند روی پوست اثر بگذارد. از دست دادن غدد چربی با افزایش سن نیز، ممکن است خشکی پوست را بدتر کند. هر چیزی که پوست را بیشتر خشک کند (مانند استفاده بیش از حد از صابون یا حمام داغ) مشکل را بدتر می‌کند. اگر پوست شما بسیار خشک است و خارش دارد، به پزشک مراجعه کنید زیرا این وضعیت می‌تواند خواب شما را تحت تاثیر قرار دهد، باعث تحریک‌پذیری پوست شود یا نشانه‌ای از یک بیماری باشد. برخی داروها خارش را بدتر می‌کنند.
نقش کرم مرطوب کننده در مبارزه با پیری پوست بسیار مهم است. مرطوب کننده بیرونی‌ترین لایه پوست را آبرسانی می‌کند که به آن لایه شاخی پوست نیز می‌گویند که آبرسانی آن، از خشکی پوست جلوگیری می‌کند. هدف از استفاده از مرطوب کننده در روتین پوستی، حفظ رطوبت طبیعی در پوست است که به هیدراته نگه داشتن پوست و جلوگیری از هدر رفتن آب کمک می‌کند.